Kuzey Kafkasyalı Göçmen Nüfusun Tipolojisi
 
Aşağıdaki tablo, Kuzey Kafkas halklarının göçler neticesinde Rusya Federasyonu içerisinde

(Çeçen, İnguş, Karaçay ve Balkar) kitlesel sürgünleri sebepli dağılımlar ve göçebe nitelikler taşıyan Kalmıklar inceleme dışı veriler içerirler. (ne yazık ki Tabloda sürgüne tabii tutulmuş halklar için ayrı ortak bir çıkarım yapmak mümkün olmamaktadır.)

Bazı halkların geleneksel yaşam alanları çeşitli federal bölge-kuruluşlar arasında paylaşıldı. Çeçenler’in geleneksel yaşam alanları Çeçenistan, İnguşetya ve Dağıstan arasında; İnguşların geleneksel yaşam alanları İnguşetya ve Kuzey Osetya arasında; Kalmıkların geleneksel yaşam alanları- Kalmıkya ve Astrahan bölgesi arasında, Nogayların geleneksel yaşam alanları Dağıstan ve Stavropol Krayı, Çeçenistan, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti ve Astrahan krayı arasında. Hatta unutulmamalıdırki Lezgilerin geleneksel yaşam alanları Rusya ve Azerbaycan arasında bölünmüştür. Bu yüzden Lezgi diasporası içerisinde yer alan bir grup Azerbeycanlı (Azerbaycan kökenli) Lezgiyide kapsamaktadır.

Tüm halklar için ‘yakın diaspora’ olarak ‘Volgograd oblastı’ hariç tutulmak üzere Güney federal okrugu ele alınmıştır. Diğer bölgelerdekiler ise "uzak Diaspora’ olarak ele alınmıştır. Tabloda analiz edilen halklardan en az bir tanesinin % 0,3 ≥ oranında yaşadığı bölgelere yer verilmiştir.

 Herkesçe bilindiği üzere Tümen oblastı nüfusunun % 59,4’nün yaşadığı Petrol ve gaz kaynaklarına sahip olan Hantı-Mansiysko ve Yamala-Nenetsko otonom okrugları güneyden en çok nüfusu çekmektedir. Burada yaşayan yerli halk göçmenlerden sadece 1.5 kat daha fazla nüfusa sahiptir. Tablomuzda da bölgeyi «kuzey kesimi» olarak ele aldık

Tabloda en çok göç alan bölgelerin Moskova ve Tümen oblastı olduğu göze çarpmaktadır. Tümen bölge başkentinde Kabardey, Adıgeyli, Karaçay, Balkar, Asetin ve Kalmıklar iki kat artmışlardır. Özellikle sıraladığımız halklardan son iki ulus dikkati çekmektedir. ‘Kuzey kesimi’ içerisinde Kumuk ve Nogaylar en belirgin yeri tutmaktalar.

Farklı  uluslar içerisinde göçmenlik oranları oldukça büyük farklılıklar sergilemektedir. Bu hususta Lezgi ve Tabasaranlar 53 ve 46 regionda % 0.1 ve üstü oranındaki diasporaları ile ön sırada yer alırken Karaçay, Balkar ve Adıge grubuna mensup olanlar belirgin derecede az diasporaya sahiptir.

Profesyonel çevrelerce Çeçenistan ve İnguşetya için nüfus sayımı verileri oldukça önemli ölçüde abartılmış varsayılmaktadır ama Çeçen ve İnguşların yaşadığı diğer bölgelerde böylesi bir abartma geçerli değil. 

Üzerinde durulması gereken bir diğer hususta günümüzdeki diaspora oranlarının bir kısmı son (on) yıllarda bu günkü hali almış olmasına rağmen bazı durumlar ise yüzyıllık bir geçmişle alakalıdır. Mesela Moskova ve Petersburgda yoğun olan Asetin diasporası daha eski tarihe sahip bir yoğunluktadır.

Elbette ki bir ulusun tek bir göç stratejisi ile yerleşim bölgelerinden ayrıldığını söylemek mümkün değil, ulusun farklı temsilcileri farklı farklı sebeplerden dolayı başka başka yerlerin nüfusuna kayıtlılar. Fakat özel bazı durumlarda genel eğilim benzerliklerine de rastlandığını belirtmekte fayda var.

Tablomuzda bölgelere göre etnospesifik nüfus dağılımının özelliklerini gösterirken bazı durumları belirtmekte fayda var. Mesela ‘kuzey kesimi’ içerisinde güneyli halklar arasından yakın bir geçmişe kadar yerleşmemiş olan İnguşlar son dönemde bu bölgeye göç vermeğe başladılar.

Kuzey Kafkasyalı farklı ulusların göç etme davranışlarında olan farklılıklarda, tarihi yaşam alanlarındaki sosyo-kültürel yapılarının yanısıra farklı etno-psikolojik yapılara sahip olmaları da gelmektedir.

Not: Tüm data ilk ve son satır hariç olmak üzere yüzde (%) olarak ifade edilmiştir.

 

V. İ. Belikov

 

Kaynak: // Гуманитарные проблемы миграции: Социально-правовые аспекты адаптации соотечественников в Тюменской области. Материалы II Международной научно-практической конференции. Ч. I. Тюмень: Вектор Бук, 2006, стр. 12—14

 
  Bugün 17 ziyaretçi (75 klik) kişi burdaydı! Copyright 2009 Your Website | CSS Template By Cherkess Design  
 
https://img.webme.com/pic/n/naazimcadeneme/gri1.gif Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol